Mindfulness: een hype
of
een oeroude Boeddhistische levenswijsheid?
Dit was de titel van mijn eerste lezing over Mindfulness, 8 jaar geleden. Ik was net officieel Mindfulnesstrainer en probeerde in die lezing mythes rondom Mindfulness te ontkrachten en vertelde over de oorsprong van Mindfulness en de wetenschappelijke onderzoeken naar de training, die inderdaad hype-achtige vormen begon aan te nemen.
Zelf had ik tijdens mijn Azië reis in 1997 kennis gemaakt met Mindfulness als Boeddhistische levenswijsheid, en was verrast over het effect ervan. Niet alleen op mijzelf, maar ook op bijvoorbeeld verslaafden in Thaise klinieken. Destijds was ik bij terugkomst in Nederland vastbesloten meditatie te integreren in mijn werk als trainer.
Meditatie was in die tijd echter wel erg zweverig, dus heel voorzichtig bood ik af en toe een oefening aan in bedrijfstrainingen.
Toen Mindfulness meer bekendheid begon te krijgen, zette ik me er eerst tegen af. Ik was in die tijd wars van protocollen en wetenschap. Hoe kon men denken dat je zo’n oude levenswijsheid in een trainingsprotocol kon gieten? En bovendien, vanuit mijn ervaring als psychomotorisch therapeut kende ik de verbinding van lichaam en geest, daar hoefde ik geen extra opleidingen voor te volgen. Op mijn eigen wijze integreerde ik meditatie en Mindfulness in mijn werk en leven.
Maar om mijzelf Mindfulnesstrainer te noemen zonder daar een opleiding voor gedaan te hebben, dat vond ik niet kunnen. Dus in 2010 besloot ik een Mindfulnesstraining voor hulpverleners te gaan doen. Bovendien was ik nieuwsgierig geworden naar hoe de training in elkaar zat en wat de hype kon verklaren. En ik kan niets anders zeggen: de training verraste me!
Inzicht in patronen
Ik had al veel opleidingen en trajecten gedaan die gericht waren op persoonlijke groei, zelfinzicht. In die trajecten had ik mijzelf beter leren kennen, mijn levensgeschiedenis in kaart gebracht, inzicht gekregen in mijn kwaliteiten, maar natuurlijk ook in mijn valkuilen. Hierdoor begreep ik mijzelf beter, ging ik ook experimenteren met nieuw gedrag, maar de valkuilen of liever gezegd mijn automatische patronen bleven. Ik bleef maar te veel hooi op mn vork nemen, voor de troepen uitgaan, anderen pleasen en vond daar natuurlijk ook van alles van.
Met name het patroon van mijzelf bekritiseren, is veel minder sterk geworden sinds ik met de Mindfulness opleidingen ben begonnen.
Mildheid en zelfcompassie hebben mij geleerd vriendelijker met mijzelf om te gaan, wat veel ruimte geeft!
De andere patronen ken ik nog steeds, maar door een grotere opmerkzaamheid, herken ik ze sneller, waardoor ik eerder kan bijsturen en niet meer vol in de patronen schiet.
Discipline
Maar elke dag zitten, dat was niets voor mij. Mindfulness integreren in je dagelijks handelen was waar het mij om ging. Lang heb ik mij dan ook verzet tegen de dagelijkse discipline van zitten. Discipline en mildheid pasten niet bij elkaar vond ik.
Tot ik mijn geworstel met discipline leerde met mildheid te benaderen. Een grote oefening, die mij veel heeft gebracht. Niet alleen meer discipline ;), maar vooral een gelijkmoediger staat van zijn, een minder snel dingen persoonlijk aantrekken, makkelijker kunnen loslaten van vermeende verwachtingen/oordelen van anderen over mij, wat mij een vrijer mens heeft gemaakt.
In die vrijheid en ruimte is een gevoeligheid ontstaan, die niet altijd even makkelijk is, maar wel helpt om onbewuste processen of onbesproken zaken te benoemen en te onderzoeken. Wat meer wrijving, maar ook meer helderheid geeft in mijzelf, maar zeker ook in communicatie en samenwerking.
Wijsheid
Inmiddels 20 jaar na mijn Azië reis heb ik Mindfulness dus in vele gedaanten mogen leren kennen en inzetten. Waar het mij eerst vooral hielp te kalmeren en mijn hoofd leeg te maken in drukke tijden, helpt het me nu opmerkzaam te blijven op momenten van reactiviteit.
Maar in de loop der tijd is er nog een dimensie bij gekomen. Meditatie is voor mij steeds meer een weg geworden om mij te openen voor een diepere wijsheid. Een wijsheid waar ik nog steeds niet veel woorden aan kan geven, maar die mij in tijden van dilemma’s of worstelingen, richting geeft en een gevoel van gedragen-weten. Op die momenten besef ik dat ik onderdeel ben van iets groters dan mijzelf en voel ik mij dankbaar en vol vertrouwen.
Het is dit vertrouwen, dat mij ten diepste drijft Mindfulness te verspreiden in de wereld. Omdat ik een ieder gun vanuit dit Diepste te mogen leven en omdat ik geloof dat als we allen handelen vanuit deze wijsheid de wereld er mooier van wordt.
Ik realiseer mij terdege dat juist deze dimensie voor velen zweverig klinkt, maar laat dat je niet afschrikken het pad van Mindfulness te onderzoeken. Want zoals je uit mijn verhaal kunt lezen,
Mindfulness kent vele facetten. En misschien ontdek jij nog wel andere dimensies op jouw pad!